روغن‌های گیاهی

روغن‌های گیاهی محصولی از گیاهان هستند که از اجزای مختلف گیاه مانند بذرها، میوه‌ها، گل‌ها و برگ‌های آن‌ها به دست می‌آیند. این روغن‌ها از دیرباز در تغذیه، پزشکی و صنایع آرایشی و بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند.

روغن‌های گیاهی حاوی مواد مغذی مهمی هستند که برای سلامتی بدن لازم است. این مواد مغذی شامل اسیدهای چرب ضروری، ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها می‌باشند. اسیدهای چرب ضروری، مانند امگا-3 و امگا-6، برای سلامتی قلب، مغز و عملکرد سیستم عصبی بسیار مهم هستند.

در ادامه می‌خواهیم انواع روغن‌های گیاهی و خواص آن‌ها را به همراه کاربردهایشان برایتان شرح دهیم.

انواع روغن‌های گیاهی

روغن‌های گیاهی متفاوتی در مناطق و کشورهای مختلف وجود دارند که هرکدام خصوصیات و کاربردهای متفاوتی دارند. در زیر، به موارد مهم آن‌ها اشاره می‌کنیم و کاربردهای آن‌ها را ارائه می‌دهیم.

روغن زیتون

روغن زیتون از میوه زیتون استخراج می‌شود و از قدیم‌الایام به عنوان یکی از روغن‌های گیاهی محبوب شناخته شده است. این روغن غنی از اسیدهای چرب ناسازگار و ضروری مانند اسید اولئیک است و می‌تواند فواید بسیاری برای سلامت قلب و عروق داشته باشد؛ همچنین، روغن زیتون می‌تواند در آشپزی و تهیه سس‌ها و سالاد‌ها استفاده شود.

روغن آفتابگردان

روغن آفتابگردان یک روغن گیاهی است که از دانه‌های آفتابگردان استخراج می‌شود. این روغن دارای خواص غذایی متعددی است، از جمله حاوی اسیدهای چرب اشباع نشده سالم، ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌ها. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن آفتابگردان می‌توانند در کاهش خطر بروز بیماری‌های قلبی، کاهش التهاب و حفظ سلامت پوست موثر باشند.

روغن کانولا

روغن کانولا از دانه‌های گیاه کانولا استخراج می‌شود. این روغن دارای مقدار مناسبی اسید چرب امگا-3 و امگا-6 است، که به سلامت قلب و عروق کمک می‌کنند. از روغن کانولا می‌توان در دمای بالا مخصوصا برای پخت و پز استفاده کرد؛ زیرا هم طعم بسیار خوبی دارد و هم بی‌رنگ و بدون بوی بد است.

روغن بادام

روغن بادام از دانه‌های آن استخراج و تهیه می‌شود. این روغن دارای طعم و بوی مطبوعی است که در تهیه و مصرف خوراکی‌ها، شیرینی‌ها و سس‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ همچنین این روغن دارای اسیدهای چرب نشاسته‌ای مانند اسید لینولئیک و اسید اولئیک است و می‌تواند سلامت قلب و عروق را نیز حفظ کند. این روغن به دو صورت شیرین و تلخ وجود دارد و در بازارها نیز عرضه می‌شود.

روغن نارگیل

روغن نارگیل از گوشت نارگیل استخراج می‌شود. این روغن دارای خواص ضد التهابی، آنتی‌باکتریال و مرطوب‌کننده پوست است. از این روغن به عنوان یک چند منظوره، می‌توان در آشپزی، تهیه محصولات شخصی مانند صابون‌ها و لوسیون‌ها، و حتی به عنوان روغن ماساژ استفاده کرد.

روغن آووکادو

روغن آووکادو از میوه آووکادو استخراج می‌شود. این روغن دارای مقدار زیادی اسید چرب ناسازگار و ویتامین‌های A، D و E است. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن آووکادو می‌توانند به سلامت پوست و مو کمک کنند و همچنین در تسهیل جذب مواد مغذی برای بدن نیز مؤثر هستند.

روغن کنجد

روغن کنجد از دانه کنجد استخراج می‌شود. این روغن دارای طعم و بوی مطبوعی است و معمولاً در آشپزی آسیایی، سس‌ها، سالاد‌ها و نان‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. روغن کنجد حاوی اسیدهای چرب ناسازگار و منابع عالی ویتامین E است.

روغن بابونه

روغن بابونه یک عصاره طبیعی است که از گل‌های بابونه استخراج می‌شود. این روغن دارای خواص ضد التهابی، ضد عفونی کننده و آرام‌بخش است. معمولاً در مراقبت از پوست استفاده می‌شود و می‌تواند در تسکین التهابات پوستی، التیام زخم‌ها و کاهش تحریک پوست کمک کند.

روغن سیاه دانه

روغن سیاه دانه از بذرهای گیاه سیاه دانه استخراج می‌شود. خواص آن شامل ضد التهاب بودن، ضد باکتری و قارچ، تقویت کننده سیستم ایمنی بدن، آرامش‌بخشی و حفظ سلامت قلب است. شما می‌توانید از این روغن برای ماساژ، تسکین دردهای عضلانی و درمان اگزما نیز استفاده کنید.

پرکاربردترین روغن‌های گیاهی برای آشپزی

روغن‌های گیاهی به عنوان منابع چربی‌های سالم و مفید برای پخت و پز و مصرف غذایی، بسیار پرکاربرد هستند. اگر شما می‌خواهید از روغن‌های گیاهی در تهیه غذا استفاده کنید، این لیست از پرکاربردترین آن‌ها به همراه موارد مصرفشان، برای شما تهیه کرده‌ایم:
1- آروغن زیتون: آبگوشت، آش، کوکو سبزی و سالاد
2- روغن سمنو: خورشت سبزی، آش، خوراک ماهی و برخی از دسرها
3- روغن کنجد: انواع خورشت‌ها،‌ آش،‌ آبگوشت و برخی از دسرها
4- روغن پنبه‌دانه: سرخ کردنی‌ها، انواع خورشت‌ها‌ و غذاهای سبزیجاتی
5- روغن زرشک: خوراک ماهی، خورشت گوجه فرنگی و برخی از غذاهای خاص
6- روغن آفتابگردان: سرخ کردنی‌ها، پخت غذاهای چرب و درست‌کردن سالادها
باز هم شما می‌توانید در تهیه غذاها و سالادها از روغن‌های دیگر نیز استفاده کنید؛ چون فرهنگ پخت و پز در هرجایی متفاوت هست و سلیقه هر شخصی با شخص دیگر فرق دارد.

مدت زمان ماندگاری و تأثیرگذاری روغن‌های گیاهی

ماندگاری و تأثیرگذاری روغن‌های گیاهی ممکن است بسته به نوع روغن و شرایط ذخیره‌سازی آن متفاوت باشد. در اصل، روغن‌های گیاهی تحت تأثیر عوامل مانند نور، حرارت، اکسیژن و رطوبت قرار می‌گیرند که می‌تواند باعث تسریع در فرایند اکسیداسیون (تغییر شیمیایی در روغن) و خراب شدن آن شود.
به طور کلی، روغن‌های گیاهی با ماندگاری کوتاه‌تری نسبت به روغن‌های حیوانی یا روغن‌های دیگری مانند روغن‌های معدنی مواجه هستند. این امر به دلیل حاوی بیشترین مقدار اسیدهای چرب اشباع نشده است که باعث می‌شود کیفیت روغن سریع‌تر افت کند.

بهترین نحوه و زمان استفاده از روغن‌های گیاهی

مصرف روغن‌های گیاهی بستگی به نوع روغن و نیازهای شما دارد؛ اما در کل، می‌توانید موارد زیر را در نظر بگیرید:

زمان مصرف

صبحانه: استفاده از روغن‌های گیاهی در صبحانه می‌تواند به شما انرژی لازم در طول روز را بدهد. مثلا می‌توانید روغن زیتون را بر روی نان تازه، سبزیجات یا سالاد استفاده کنید.
ناهار و شام: مصرف روغن‌های گیاهی می‌تواند در طبخ غذاها و سرخ کردن مواد غذایی، بسیار خوب و مفید باشند؛ به عنوان مثال، شما می‌توانید از روغن کانولا برای پخت و پز مواد غذایی بدون چربی استفاده کنید.

نوع روغن

برای پخت و پز و درست کردن غذا یا سالاد، شما نیاز دارید که روغن مخصوص آن را استفاده کنید؛ به طور مثال برای غذاهای سرخ کردنی، روغن آفتابگردان بهترین گزینه است و برای سالادها و دسرها هم روغن زیتون بهترین گزینه است.

میزان مصرف

مصرف معتدل روغن‌های گیاهی به شما کمک می‌کند تا از مزایای آن‌ها بهره ببرید؛ اما نباید از آن‌ها بیش از حد استفاده کنید، زیرا ممکن است موجب افزایش وزن یا سایر مشکلات شود. برای آن که بتوانید از روغن به مقدار کافی استفاده کنید، باید نیازهای شخصی خودتان را بشناسید و با متخصص تغذیه نیز مشورت کنید.

بهترین روش برای فراهم کردن و خرید روغن‌های گیاهی

روغن‌های گیاهی می‌توانند منابع عالی از چربی‌های سالم و مواد مغذی برای رژیم غذایی باشند. برای فراهم کردن و خرید روغن‌های گیاهی می‌توانید از روش‌های زیر استفاده کنید.

تحقیق و بررسی اطلاعات روغن‌ها

قبل از خرید هر نوع روغنی بهتر است نیاز خود را شناسایی کنید و طبق آن اطلاعات لازم را به دست آورید. این اطلاعات می‌توانند شامل ترکیبات، روش تولید، کیفیت و نقاط قوت و ضعف باشند. با استفاده از این اطلاعات می‌توانید خریدی مطمئن و کیفیتی عالی را تجربه کنید.

برچسب محصولات و تاریخ آن‌ها

برای خرید محصولات گیاهی مخصوصا روغن‌های گیاهی، حتما قبل از آن برچسب روی محصول را مشاهده کنید و مجوزهای مربوط به بهداشت و فروش آن را ببینید؛ پس از آن شما می‌توانید محصول را با اطمینان کامل خریداری فرمایید.
برای خرید آسان‌تر و مطمئن‌تر نیز می‌توانید از سایت ما «salamkashan.com» محصول مورد نظر خود را جستجو کنید و در صورت علاقه‌مندی، هم به صورت حضوری و هم به صورت آنلاین خرید خود را انجام دهید.

ذخیره‌سازی و نگهداری از روغن‌های گیاهی

پس از خرید روغن‌های گیاهی، باید آن‌ها را در شرایط مناسب مخصوص خودشان نگهداری کنید؛ به طور مثال بعضی از روغن‌های گیاهی را باید در یخچال و جای خنک نگهداری کنید، در صورتی که بعضی دیگر را می‌توانید در جای گرم و بیرون از یخچال هم بگذارید؛ پس حتما دستورالعمل‌های نگهداری محصولات را که روی بسته‌بندیشان نوشته شده است، بخوانید و به آن‌ها عمل کنید.